Zastanawiasz się, czy zapakować na zimową wędrówkę raczki do plecaka? Nie wiesz, czy na zaplanowanej trasie lepiej użyć raki czy raczki? A może myślisz o rakietach śnieżnych? Ten krótki artykuł pomoże ci rozwiać wszelkie wątpliwości w tym temacie.
RAKI
Teren oraz aktualne warunki na szlaku- to przede wszystkim decyduje o tym, co powinieneś zabrać ze sobą na wędrówkę. W dużym skrócie- w polskich górach raki są potrzebne (i wymagane dla własnego bezpieczeństwa!) w wyższych partiach Tatr. Jeżeli zatem planujesz wejście na któryś z tatrzańskich szczytów lub zdobycie wyższej przełęczy, koniecznie zabierz ze sobą raki. Pamiętaj jednak, że samo posiadanie tego sprzętu nie gwarantuje bezpieczeństwa i komfortu w trakcie wędrówki. Tu ważne jest doświadczenie i przede wszystkim wiedza zdobyta od innych, na przykład w trakcie jednego z kursów turystyki zimowej. Dodatkowo raki używa się zazwyczaj w parze z czekanem, a czasami i z liną, czyli ze sprzętem, którego obsługi też musisz się nauczyć.
Raki zabierasz zatem na wejście na: Kasprowy Wierch, Świnicę, Kościelec, Granaty, Kozi Wierch, Szpiglasowy Wierch, Rysy, Zawrat, Wołowiec, Grześ, Rakoń, Trzydniowiański Wierch, Strorobociański Wierch, Ornak itp. Oczywiście, zdarzą się takie dni, kiedy na Kasprowy czy też na Grzesia lub Wołowca, dasz radę podejść w samych raczkach. Lepiej i bezpieczniej mieć ze sobą pełen zestaw raki + czekan (i wiedzieć jak się nimi posługiwać). W razie upadku i bardzo niebezpiecznego w górach wysokich zjazdu po nachylonym stoku, ten sprzęt może uratować ci życie. Dotyczy to również „niższych szczytów” takich jak Nosal, Gęsia Szyja, Wielki Kopieniec czy też Sarnia Skała. Wejdziesz w raczkach, ale po co ryzykować.
Powiedzmy sobie szczerze, jeżeli myślisz o wyjściu w polskich Tatrach gdzieś powyżej dolin i zastanawiasz się, czy powinieneś mieć w środku zimy ze sobą raki, to odradzam to wyjście. Ewidentnie nie jesteś jeszcze gotowy ani wystarczająco doświadczony, aby rozpocząć przygodę z rakami. Zapisz się na kurs turystyki zimowej lub poproś kogoś bardziej doświadczonego, aby towarzyszył ci na szlaku podczas pierwszego zimowego wyjścia gdzieś wyżej. Do tego czasu warto zobaczyć w zimowej odsłonie tatrzańskie doliny, które zdobędziesz z raczkami na nogach: trasa do Morskiego Oka, Chochołowska, Kościeliska, doliny w rejonie Giewontu oraz Wielkiej Krokwi, droga do Rusinowej Polany, dolina Gąsienicowa, ale szlakiem z Brzezin (szlak czarny). Wyjątek może stanowić Dolina Pięciu Stawów Polskich oraz Gąsienicowa szlakiem z Kuźnic, gdzie w niektórych okresach zimy, bezpieczniej jest używać raki na podejściu (sprawdź aktualne warunki na szlaku zanim zdecydujesz co zabrać).
Ostatnia kwestia związana z rakami to wybór odpowiedniego modelu, ale i obuwia górskiego. Raki dobiera się pod buty. Te z kolei powinny być przeznaczone do turystyki lub wspinaczki zimowej. Oznacza to, że podeszwa buta jest wystarczająco twarda i nie zgina się w trakcie marszu. Odradzam zakładanie raków pod buty używane w sezonie letnim i wiosennym, które zazwyczaj posiadają bardzo miękką podeszwę. Może to spowodować złamanie łącznika w rakach i wypadek.
W zależności od modelu buta, dobieramy do niego raki koszykowe, półautomatyczne lub automatyczne. Więcej o butach do zimowej turystyki oraz o rodzajach raków znajdziesz w kolejnym wpisie na blogu.
RACZKI
Z raczkami sprawa jest znacznie prostsza. Masz je zawsze ze sobą w plecaku lub na butach, gdy udajesz się zimą w polskie góry w miejsca poza wymienionymi w części o rakach. Przydadzą się zatem w tatrzańskich dolinach, w Beskidach (w tym w Gorcach i w Bieszczadach), w Pieninach i w Sudetach. Wyjątek może stanowić wejście na Babią Górę czy też wędrówka przez połoniny w Bieszczadach, kiedy to bardziej przydadzą się raki, ale o tym decydują aktualne warunki. W większości zimowych dni w Polsce wystarczą na taki trekking raczki. Nie ma również znaczenia, czy będziesz wchodzić na szczyt, czy wędrować doliną w płaskim (lub o niewielkim nachyleniu) terenie. Zawsze możesz napotkać oblodzenia i śliską nawierzchnię, dlatego raczki warto mieć przy sobie przy każdej wędrówce.
Budowa raczków pozwala na dopasowanie do prawie każdego typu obuwia. Istotnym elementem konstrukcji jest gumowy otok, który rozciąga się, dzięki czemu raczki lepiej przylegają do podeszwy. Jedyne na co musisz zwrócić uwagę to rozmiar stopy.
RAKIETY ŚNIEŻNE
W polskich górach rakiety śnieżne są rzadko stosowane, ze względu na lesisty charakter Karpat oraz Sudetów. Idealnym ternem do uprawiania takiej turystyki, są duże, otwarte przestrzenie typu hale, połoniny i łyse szczyty. Po obfitym opadzie śniegu, w takim terenie wygodniej jest mieć ze sobą rakiety śnieżne i rozkładać ciężar ciała na większą powierzchnię. Idealnym zatem obszarem do tego rodzaju turystyki zimowej mogą być bieszczadzkie połoniny, gorczańskie hale, karkonoskie szczyty czy też Babia Góra lub Pilsko. Pamiętaj jednak, że popularne miejsca są licznie i chętnie odwiedzane, toteż najprawdopodobniej szlak będzie przetarty i wystarczą tylko raczki. Jeżeli jednak chcesz poczuć radość jaką daje wędrówka w rakietach śnieżnych, wybierz dzień po obfitym opadzie świeżego śniegu lub trasę poza utartym szlakiem (tu przyda się dobra mapa z nawigacją satelitarną).
Niezależnie od tego czy wybierasz się na trekking z rakami, raczkami lub rakietami śnieżnymi, pamiętaj o swoim i innych bezpieczeństwie i o tym, że zima w górach rządzi się własnymi prawami. Zwracaj uwagę na komunikaty pogodowe, na aktualne warunki w górach i na ryzyko lawinowe. Sprawdź, czy przypadkiem szlak, który wybierasz nie jest zimą zamknięty i zawsze zostaw komuś wiadomość, gdzie się wybierasz i o której godzinie powinieneś zakończyć wędrówkę. Góry można zwiedzać o każdej porze roku, jednak zawsze należy robić to z głową.
Rzeczowo opisany problem, który powinien pomóc wieku turystom.